Những năm gần đây, thị xã Vĩnh Châu triển khai quy hoạch lại vùng trồng nhãn nhằm phát triển cây trồng chủ lực của địa phương, gắn với định hướng cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, góp phần nâng cao chất lượng xây dựng nông thôn mới trên địa bàn thị xã. Hiện nhãn xuồng cơm vàng và thanh nhãn của thị xã đang bước vào thời điểm thu hoạch rộ, năm nay, do thời tiết khá thuận lợi nên chất lượng nhãn ngon, mẫu mã đẹp, giá bán cao, thị trường ổn định, nông dân rất phấn khởi.

        Điển hình như mô hình trồng thanh nhãn và nhãn xuồng cơm vàng của hộ gia đình ông Lai Văn Tìa, phường 1, thị xã Vĩnh Châu. Với diện tích 1,3 hecta, trước đây, gia đình ông Tìa chủ yếu trồng màu, nuôi thủy sản nên thường cho thu nhập thấp, lại bấp bênh. Nhận thấy giống nhãn xuồng cơm vàng và thanh nhãn có giá trị kinh tế cao, ông đã tìm hiểu và học tập kinh nghiệm của những người đi trước ở các địa phương trong và ngoài tỉnh, từng bước tiếp thu tiến bộ khoa học kỹ thuật để áp dụng vào phát triển cây thanh nhãn. Thời gian đầu, gia đình ông Tìa chỉ trồng thử nghiệm với diện tích khoảng 4 công đất, qua nhiều năm canh tác thấy được hiệu quả từ thanh nhãn đem lại, gia đình ông đã mạnh dạn chuyển đổi thêm 9 công đất đang canh tác sang trồng cây thanh nhãn và nhãn xuồng cơm vàng với trên 600 gốc nhãn. Qua hơn 5 năm chuyển đổi đất trồng màu kém hiệu quả sang trồng nhãn, đã giúp gia đình ông có cuộc sống ổn định. Hiện nay, vườn nhãn của ông đang phát triển rất tốt, đặc biệt thanh nhãn cho trái rất to, cơm dầy, khô giòn, hạt nhỏ, có vị ngọt thanh và mang hương vị đặc trưng riêng. Ông Tìa, chia sẻ: “Đất này ngày xưa trồng màu, sau đó chuyển sang nhiều giống nhãn khác năng suất và chất lượng thấp nên không có lời, thấy mô hình trồng nhãn xuồng đặc biệt là cây thanh nhãn có lợi nên chuyển sang trồng giống nhãn này”. Bình quân mỗi công nhãn thu hoạch từ 1,5-1,6 tấn trái, được thương lái đến mua tận vườn rồi chuyển hàng đi các tỉnh thành tiêu thụ.

Hình. Hộ ông Lai Văn Tìa bên vườn thanh nhãn

        Cây thanh nhãn không là giống bản địa của vùng đất Vĩnh Châu, nhưng lại bén rễ, thích ứng tốt với thổ nhưỡng, khí hậu địa phương. Những năm đầu, diện tích trồng tương đối ít, tuy nhiên những năm gần đây do thấy được hiệu quả nên bà con đã mạnh dạn đầu tư, chuyển đổi sang trồng loại cây này. Nhờ vậy, diện tích trồng nhãn hiện tại trên địa bàn tăng khá nhanh, chủ yếu tập trung ở các vùng đất ở ven biển như phường Vĩnh Phước, phường 1, xã Vĩnh Tân, xã Lai Hòa và các địa phương lân cận. 
        Anh Trần Văn Sang - Ủy viên Ban Thường vụ Hội Nông dân thị xã Vĩnh Châu chia sẻ: “so với các loại cây trồng khác ở địa phương thì nhãn xuồng cơm vàng và thanh nhãn chi phí đầu tư ban đầu không cao, sau 3 năm trồng cây bắt đầu cho trái, quá trình cây phát triển ít tốn công chăm sóc, chỉ khó khăn khi gặp thời tiết mưa bão, gió mạnh gây úng trái, mềm cùi, dễ bị rơi rụng ảnh hưởng đến năng suất trái. Nhiều nhà vườn trên địa bàn thị xã đang mở rộng diện tích trồng nhãn xuồng cơm vàng và thanh nhãn thay thế cho giống nhãn thường của địa phương. Nhiều nông dân nhạy bén đã tận dụng các trang mạng xã hội và sàn thương mại điện tử của Bưu điện để tiêu thụ sản phẩm. Hiện tại nhãn xuồng Vĩnh Châu đã được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao của tỉnh, hướng tới sẽ nâng cao chất lượng để tăng sao và đăng ký tham gia Chương trình OCOP cho thanh nhãn Vĩnh Châu để góp phần gia tăng thương hiệu tại địa phương”.
        Mô hình trồng thanh nhãn và nhãn xuồng cơm vàng là hướng đi mới trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên nền đất kém hiệu quả, từng bước khẳng định về hiệu quả kinh tế, góp phần phát huy lợi thế của địa phương, tăng thu nhập cho người nông dân, định hướng trở thành “thương hiệu” và cây trồng chủ lực của Thị xã Vĩnh Châu trong thời gian sắp tới./.

Nguyễn Trường Thạnh – Hội Nông dân tỉnh