Đến nay, thị xã Ngã Năm đã có 1.509 ha chuyển đổi vườn tạp, đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng các loại cây ăn trái có giá trị kinh tế cao hơn như mãng cầu gai, khóm, dừa, xoài,... Các mô hình này đều đã khẳng định được hiệu quả kinh tế, mang lại thu nhập ổn định, giúp nâng cao đời sống cho người nông dân, được người dân tích cực ủng hộ. Anh Ngô Vũ Hùng, nông dân ấp Vĩnh Hòa, xã Vĩnh Quới chia sẻ: “vùng đất Vĩnh Quới là vùng đất trũng phèn, thường xuyên chịu ảnh hưởng của phèn mặn, trước đây người dân trồng lúa nhưng năng suất rất thấp, không hiệu quả. Được chính quyền địa phương định hướng, sau khi tìm hiểu về cây mãng cầu gai ghép gốc bình bát có đặc tính chịu ngập nước, chịu phèn mặn, tôi đã mạnh dạn đầu tư. Hiện nay, với 3 công đất, tôi đã trồng được 400 gốc mãng cầu gai, trung bình giá bán từ 12.000 – 18.000/kg, nếu trừ hết tất cả các chi phí lợi nhuận hàng năm đạt từ 500 triệu trở lên. Thấy khả quan nên tôi đang trồng thêm 300 gốc nữa”. Còn anh Phan Ngọc Thanh, một trong những nông dân tiên phong trong chuyển đổi đất sản xuất kém hiệu quả sang trồng khóm trên địa bàn ấp Vĩnh Kiên, xã Vĩnh Quới cho biết: “cây khóm là loại cây dễ trồng lại ít công chăm sóc, chi phí đầu tư cho thuốc bảo vệ thực vật, phân bón cũng giảm hơn 3 - 4 lần so với trồng lúa, vì vậy cho lợi nhuận rất khá, khóm được thu hoạch 3 đợt/năm, được doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm nên giá thành rất ổn định, bình quân 1 ha khóm, nông dân thu về lợi nhuận trên 150 triệu đồng” .
Hình 1. Nông dân chăm sóc vườn mãng cầu gai
Hình 2. Nông dân đang chăm sóc rẫy khóm đang chuẩn bị cho trái
Bên cạnh việc chuyển đổi gắn với thị trường tiêu thụ và phù hợp với thổ nhưỡng địa phương, nông dân thị xã Ngã Năm còn rất quan tâm trong việc liên kết sản xuất, hình thành hợp tác xã, tổ hợp tác, ký kết bao tiêu tiêu thụ sản phẩm với doanh nghiệp nên tạo đầu ra ổn định. Ông Lê Bảo Xuyên, Giám đốc Hợp tác xã Kiên Hòa cho biết: “Khi chưa có hợp tác xã, người dân trồng mãng cầu gai tuy được mùa nhưng đầu ra bấp bênh. Từ khi thành lập hợp tác xã đến nay, ký kết tiêu thụ với công ty khoảng 100 tấn/năm, thì đầu ra ổn định, giúp bà con khấm khá hơn”. Đặc biệt, trong những năm gần đây, thực hiện Chương trình mỗi xã một sản phẩm, các ngành chức năng đã quan tâm đến việc xây dựng thương hiệu cho mặt hàng nông sản chủ lực ở địa phương. Đồng thời, tiến hành khảo sát thổ nhưỡng ở từng vùng và nghiên cứu thị trường tiêu thụ để có kế hoạch tiếp tục chuyển đổi những loại cây thích hợp hơn. Ông Hồng Minh Nhật, Trưởng Phòng kinh tế thị xã Ngã Năm, thông tin: “Trong thời gian tới, thị xã sẽ tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, vận động bà con nông dân trong chuyển đổi, thực hiện các mô hình trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Xác định các loại nông sản để tập trung phát triển, từng bước phát triển theo bước hình thành tập trung chuyên canh. Tiếp tục đầu tư hạ tầng nông thôn, phục vụ cho sản xuất nông nghiệp, đủ điều kiện để đáp ứng với biến đổi khí hậu”.
Từ các mô hình chuyển đổi cơ cấu cây trồng ở thị xã Ngã Năm, đã góp phần tăng giá trị sản xuất trên đơn vị diện tích đất canh tác, nâng cao thu nhập cho nông dân, cùng tỉnh Sóc Trăng thực hiện thành công nhiệm vụ tái cơ cấu ngành nông nghiệp trong thời gian qua/.